Son Dakika Haberler
“width=“1293

KAPTAN-I DERYALAR DA BOĞDURULUR, KATLEDİLİR! -2- İbrahim Balcı

KAPTAN-I DERYALAR DA BOĞDURULUR, KATLEDİLİR! -2- İbrahim Balcı
Okunma : 2.366 views Yorum Yap

İbrahim BALCI
İbrahim BALCI

Genel olarak Osmanlı arşivleri muntazamdır ama günümüze kadar tüm arşivlerin açılıp detay bilgilerin tespiti gerçekleştirilemediği için bazı konular ve olaylar için kesin bilgiler alma imkanı yoktur. Örneğin: Kaptanı Deryalardan 83’ü hakkında yeterli bilgi yok. Sadece Kaptan-ı Deryalığı belirtilmiştir.   Kaptan-ı Deryalardan 47 kişinin eceli ile öldüğü, 69 kişinin ölümünün ecel ile mi yoksa başka bir şekilde mi olduğu bilinmemektedir. Yine Kaptan-ı Deryalardan; 12 ‘sinin idam edildiği, 5’nin boğdurulduğu (2’ sinin kafası kesildiği kaydı var), 3’nün boynunun vurulduğu, 1’nin bıçaklanarak öldürüldüğü, 1’nin kaza ile yanarak öldüğü,  1’nin suikastla kurban gittiği anlaşılmaktadır. Savaş meydanlarında şehit olan Kaptan-ı Derya sayısının 2 olduğu kaydı mevcuttur. Bunları belirttikten sonra idamlara, boğdurulmalara gelebiliriz.
VELİ MAHMUT PAŞA: Esas ismi bilinmeyen bir Sırp devşirmedir. Kardeşinin ismi ise Mihali Abogoviç’tir. Çocuk yaşta esir alındı ve Osmanlıya getirildi. Yeteri eğitimi gördükten sonra yetiştiğine kanaat getirilince Sultan II. Murat’a takdim edildi. Tahsilini Edirne Sarayında devam ettirdi. Fatih Sultan Mehmet Padişah olunca Ocak Ağası yapıldı. İstanbul’un Fethinde bulundu. Bizans Kralına teslim olması ile ilgili Fatih’in önerisini götürdü. Fetih sırasında başarılı hizmetler yaptı. Fatih ile beraber Sırbıstan, Mora, Trabzon, Sinop ve Amasya seferlerine katıldı. Veziri Azam olarak başarılı hizmetler yaparken zenginliği ile de dikkat çekti. Fazla aktif olması, kendi başına hareket etmesi, Fatih’in kızmasına neden oldu. Hasımları da boş durmuyor, yaptıklarını abartarak Sultan’a bildiriyorlardı. Veli Mehmet Paşa, Israrla çok zengin olduğunu, rüşvet aldığını söylenmesi nedeni ile Fatih’in güvenini kaybetti. Rum Mehmet Paşa’nın telkinleri ile hem Veziri Azamlık ve hem de Beylerbeyliği elinden alındı. Veli Mahmut Paşa birden bire elden çıkarılacak biri değildi. Bu nedenle kendisine Gelibolu Sancağı timar olarak verildi. Bir süre sonra da Kaptan-ı Deryalığa tayin edildi. Yeni görevinde de başarılı oldu. Sina ve Eğriboz’u aldı ama sonraları işleri ters gitti, itibar kaybetti… Paşayı çekemeyenlerin Otlukbeli Zaferinde Veli Paşa’nın payı büyüktür dedikodularını yaymaları üzerine görevinden azledildi. Fatih’in oğlunun ölmesi paşanın yıkımı oldu. Zira Veli Mahmut Paşanın hasımları Fatih Sultan Mehmet’e, Veli Mahmut Paşa’nın üzülmediği aksine sevindiğini söyleyince, Fatih Sultan Mehmet kendisine saygısızlık yapıldığı zehabına kapılarak tutuklanmasına emretti. 14 yıl sadrazamlık ve 2 yıl Kaptan-ı Deryalık yapan Veli Mahmut Paşa Yedikule zindanına atıldı, on yedi gün sonra da kafası kesilerek idam edildi. Veli Mahmut Paşa Osmanlı Tarihinde ilk idam edilen Kaptan-ı Derya’dır.
GEDİK AHMET PAŞA:            Türk değildi. Devşirilerek yetiştirildi. 1461 de Beylerbeyi oldu. Akkoyunlularla yapılan savaşta başarısı ile dikkat çekti. Veziri Azamlardan Mehmet Paşa,   Rum Mehmet Paşa ve İshak Paşanın mahiyetinde bulundu. Rumeli ve Anadolu Beylerbeyliği yaptıktan sonra Veziri Azam yani sadrazam oldu. Sadrazamlığı sırasında başarılı işler yaptı. Savaştan savaşa koştu. Pek çok savaşa katılmasına karşın Arnavutluk Seferine karşı çıktı, karşı çıkmakla kalmadığı gibi Sultanın isteğine uymadı.  Böyle olunca Fatih Sultan Mehmet bütün yetkilerini elinden aldı. Fakat bir süre sonra onu Kaptan-ı Deryalığa getirdi. Bu görevinde de çok başarılı olan Gedik Ahmet Paşa halka eziyet etmekle devamlı şikâyet ediliyordu. Fatih Sultan Mehmet’in ölümünü takiben Padişah olan II. Yıldırım’ın Cem Sultan ile arası açıktı ve birbirlerine karşıydılar. Gedik Ahmet Paşa Cem Sultan tarafını tuttu, II. Beyazıt rahat hareket etmek istiyordu. Bu düşüncelerle anlı şanlı paşaları saraya davet etti. Davetlilerden biri de Gedik Ahmet Paşa idi. II. Yıldırım paşalara iltifat edip hilat giydirerek taltif etti. En son Gedik Ahmet Paşa kalmıştı. Padişah onu da yanına çağırdı ve Siyah hilat giydirdi. Bunun anlamı ölümdü ve bir anda salona giren dilsiz cellâtlar üzerine çullanarak Gedik Ahmet Paşa’yı boğarak öldürdüler ve ortadan kaldırdılar.
CAFER AĞA (KANLI CAFER AĞA): Deniz korsanı olarak denizlerde korku salarken Fatih Sultan Mehmet döneminde teknesi ile birlikte ele geçirilerek esir edildi. İslâm’ı seçerek Cafer adını aldı. Kısa sürede sarayda Bostancıbaşılığa kadar yükseldi.  Çok geçmeden ağalığa terfi etti Kanuni Sultan Süleyman döneminde sert tutum ve davranışları ile isminden bahsettirdi, acımasızlığı ile dile düştü. Halka zulüm etti. Fakat başarılı olduğu için Kaptan-ı Deryalığa atandı. Bu görevinden bir süre sonra alındıktan sonra ikinci kez Kaptanı Derya yapıldı. Huylarından vazgeçmedi. Halka zulüm etmeye devam etti ve nihayet halktan gelen şikâyetler üzerine Padişah’ın germeni ile idam edildi. İsmi Kadıköy’deki Cafer Ağa Mahallesi onun adını taşımaktadır..
KARA DAVUT PAŞA: Boşnak devşirmelerden biridir. Devşirmelerin iyi eğitim alması durumunda üst üste terfi alarak yükselmesi kolay oluyor. Kara Davut Paşa da iyi eğitim görenlerdendi. Enderunda eğitim görerek yetişti. Önce Çuhadar sonra da Kapıcıbaşı oldu. Bu görevleri aldıktan ve göze girdikten sonra elbette ki hızla yükselmeye devam edecekti. Nitekim Rumeli Beylerbeyi oldu (1604). Anadolu’da devam eden Celali İsyanlarına katıldı. İsyanların bastırılmasında çok etkili oldu. İran Seferine katıldı ve bu başarılarından sonra Kaptan-ı Deryalığa getirildi (1618). Güçlü olanlar Saraya yakınlaştırılır, öyle yapıldı ve Sultan I. Mustafa’nın kız kardeşi ile evlenerek saraya damat oldu. Damat olduktan sonra kenara atılamazdı ya sadrazamlığa getirildi (1622). İstanbul’da karışıklıklar vardı, halk huzursuz, yeniçeriler isyanda! Sadrazamlık görevinde fazla kalamadı ve 27 gün sonra ayrıldı. Sultan I. Mustafa’nın aklı dengesi yerinde değildi. Kısa bir süre tahtta kaldıktan sonra yerine II. Osman (Genç Osman) geçti.  Bu olay nedeni ile İstanbul’da karışıklıklar daha da fazlalaştı ve bir kısım Yeniçeri isyan etti. I. Mustafa ikinci kez tahtta çıkarıldı.  Sultan I. Mustafa hemen eniştesi Kara Davut Paşa’yı sadrazam yaptı. Yeni Sadrazam’ın ilk işi bazı saray görevlileri ile bir olup Genç Osman’ı ortadan kaldırmak oldu. Yeniçeri Ağası Derviş Ağa ve Ocak Ağaları ile birlikte Genç Osman’ı yakalattırıp Yedikule zindanına attılar. Hemen ertesi günü de Kara Davut Paşa’nın huzurunda Genç Osman’ın boynuna cellâtlar tarafından kement atılarak boğulmak suretiyle öldürüldü. Genç Osman öldürülmeden önce   “Be hey zalim ben sana ne yaptım. Seni iki defa ölümden kurtardım” diye bağırdı ise de Kara Davut Paşa duymuyor bir an önce cellâtların işini bitirmesini bekliyordu.  Genç Osman’ın boğularak öldürülmesi üzerine yeniçeriler tekrar ayaklandı ve Padişah’tan Genç Osman’ı öldürenlerin cezalandırılmasını istediler. I. Mustafa zor durumda kaldı ve katillerin bulunması emrini verdi. Genç Osman’ın öldürülmesini sağlayanlar teker teker yakalandı. En son Kara Davut Paşa Eyüp’te bir evin samanlığında yakalandı. Genç Osman’ın zindana giderken su içtiği çeşme başında Kara Davut Paşa boğularak öldürüldü. Diğer yakalananlar da idam edildiler.
TOPAL RECEP PAŞA: Boşnak asıllı devşirme olup Bostancı Ocağında yetişti. Kırım seferine katıldıktan sonra Kaptan-ı Deryalığa getirildi (1625-1626). Sadrazam Çerkez Ali Paşa’nın yerine sadrazam oldu (10.02.1632) fakat bu görevde fazla kalamadı görevden azledildi (18.5.1632).  Topal Recep Paşa’nın sadrazamlığa zamanında büyük bir kapıkulu ayaklanması başladı. Topkapı Sarayına yürüyen ayaklanmacılar Sultan’a 17 kişilik liste vererek öldürülmelerini istediler. Saraya giren ayaklanmacılar Sultan IV. Murat’ın huzurunda Sadrazam Hafız Paşa’yı sopa ve kılıç darbeleri ile parçalayıp, öldürdüler. Öldürülmeleri istenen diğerleri de öldürüldü. Sıra olayların kışkırtıcısı olduğu belli olan Topal Recep Paşa’ya gelmişti. Sultan IV. Murat Divanı topladı. Topal Recep Paşa Padişah’ın huzurunda ayak divanına çıkarken, IV. Murat “Bre kafir abdest aldın mı” diye bağırdı. Topal Recep Paşa “Sultanım abdestliyim” derken Zülüflü Baltacılar kement atarak Topal Recep Paşa’yı Sultan’ın huzurunda boğarak öldürdüler cesedini de Babı Hümayün kapısı önünde bekleyen düşmanlarına attılar. Bazı kaynaklar cesedin denize atıldığını yazar.
KAYNAKÇA:
–          Osmanlıda İkinci Adam Saltanatı Sadrazamlar, Nazım Tektaş.
–          Padişah Anaları!  Ali Kemal Meram.
–          Bilinmeyen Osmanlı, Prof. Dr. Ahmet Akgündüz, Doç. Dr. Said Öztürk
–          Ünlü Türk Hainleri, Erdoğan Tokmakçıoğlu.
–          Osmanlı Tarihi, Lord Kinros.
–          Sorularla Osmanlı İmparatorluğu, C. I-II, Erhan Afyoncu.
–          Siyaset Kavgalarında Kan ve Şehit Edebiyatı. Çetin Altan.
–          Büyük Osmanlı Tarihi,  C, I-VI, Ord. Prof. Dr. İsmail Hakkı Uzunçarşılı.
–          Büyük Osmanlı Tarihi, C.  I-V, Ord. Prof. Enver Ziya Karal.
–          Bu Mülkün Sultaları, Necdet Sakaoğlu.
–          Padişah Katil mi?, Mehmet Kemal.
–          Paşalar Şehri İstanbul, Mithat Sertoğlu.
–          Babiali Sadrazamları, Nazır Şentürk.
–          Atatürk İhtilâli, Prof.Dr. Esat Mahmut Bozkurt.
–          Siyasette Kadın Parmağı, İlker Sarıer.
–          Kabakçı Mustafa, Ahmet Refik Altınay
–          Osmanlıda Karşı düşünce ve İdam Edilenler, Rıza Zelyut.
–          Osman Gazi’den Mustafa Kemal’e, Mehmet Tansu Akerman.
–          Hırsız Sadrazamı Önce İşkence ile Konuşturur, Sonra Cellâta veriyorduk. Murat Bardakçı.
–          Aşık Paşazade Tarihi.
–          İslam Ansiklopedisi.
–          Meydan Larousse.
–          İstanbul Ansiklepedisi.
–          Çeşitli internet sitesi.

YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)