© Photo: REUTERS
Irak’ın kuzeybatısında yerleşen Salahaddin vilayetinin birkaç ilçesi, Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütünün kontrolüne geçti. Halihazırda militanlar, ülkenin kuzeyine, Tamim vilayetinin sınırına doğru ilerliyor. Hedefleri Kerkük.
Teröristler, daha önce merkezi Kerkük olmak üzere Ninova vilayetini ve Tamim vilayetindeki Al-Huveyja şehrini ele geçirmişti. İşgal edilen bölgelerden mülteci akını yaşanıyor. Bazı bilgilere göre sadece Musul’dan 500 binden fazla sivil kaçtı.
Nasıl oldu da teröristler kocaman vilayetleri ele geçirmeyi başardı? Rusya’nın Sesi, bu soruyu Iraklı siyaset uzmanı Ahmad Aş-Şarifi’ye yöneltti. Uzman şunu söyledi:
“Başlıca nedeni, öncelikle Irak merkez yönetiminin cılızlığında saklı. Onların bu tür gelişmelere hazır olmadığı ortaya çıktı. Şu anda gözlemlediğimiz, doğrudan Suriye’deki çatışmanın sonucudur. Bilindiği gibi orada hükümet ordusu, IŞİD dahil aşırılık yanlılarına karşı başarıyla mücadele ediyor. Suriye’den kaçan aşırılıkçılar Irak’a sığınıyor. Üstelik komşu ülkedeki mağlubiyeti telafi etmek için burada silahlı eylemler düzenliyor. Çatışmaların, genellikle olduğu gibi herhangi bir mahallede değil valilik binası önünde başlaması dikkat çekiyor. Bina çok kısa bir sürede ele geçirildi. Ardından militanlar askeri havaalanına doğru yürüdü. Saldırının Irak ordusuna karşı olduğu apaçık. Aşırılık yanlılarının bir diğer hedefi ise petrol bölgeleridir.”
Uzmanlar, IŞİD’in şimdiki saldırısının öncekilerden çok farklı olduğuna dikkat çekiyor. Ayrıca, tesadüf mü değil mi, ancak Irak Kürdistanı’nın bağımsız olarak petrolünü Türkiye üzerinden ihraç etmeye başlamasına rastladı. Peki, bu olaylar arasında bağ var mı? Rus Doğubilimci Semyon Bagdasarov’un görüşü şöyle:
“IŞİD’in Doha’nın ürünü olduğu bir sır değil. Anlaşılan Katar’ın hırsı yüksek kalmaya devam ediyor. Birçokları, emir değiştikten sonra bu ülkenin dış politikasının da değişeceğini düşünüyordu. Ancak Katar’ın Libya, Suriye ve şimdi de Irak’ın işlerine karışması, bölgede özel bir role aday olduğunu gösteriyor. ABD de unutulmamalı. Irak’ta istikrarsızlığa ve en azından Nuri Maliki’in zayıflamasına ilgi duyuyorlar. Nedeni malum: bu ülke üzerinde oldukça büyük etkiye sahip İran’dır. Amerikalılar, sözde Bağdat yönetimini destekliyor. Ancak Katar üzerinde büyük etkiye sahip olmalarına rağmen bu etkiyi kullanamıyorlar. En azından Doha’nın hırsını frenlemek için.
Aynısını Irak Kürdistanı için de diyebiliriz. Bir dönem bu bölgenin başbakanı Neçirvan Barzani ile görüştüm. Başbakan bana, Irak Anayasası’nda Kürtlerin Bağdat’tan ayrılmasına izin veren hükümlerin bulunduğunu söylemişti. Ancak buna karşı olan ABD’nin görüşünü dikkate almak zorundalar. Şimdi de petrol ihracatı, Kürtlerin Türkiye ile anlaşmasını hatırlayalım. Washington sözde bu konuda Irak Kürdistanı’nın bağımsızlığına karşı. Ancak hem Erbil hem de Ankara üzerindeki etki gücüne sahip olmasına rağmen Erbil’in Bağdat’tan ayrılmasına karşı hiçbir şey yapmıyor.”
Irak ordusunun IŞİD ile başa çıkma ve işgal edilen bölgeleri geri alma yeteneği konusunda çeşitli tahminler dile getiriliyor. Ancak uzmanların ortak görüşü, teröristlerin şimdiki saldırısı gerçekten de dış oyunculardan biri tarafından koordine ediliyorsa hükümet ordusunun işi kat kat zorlaştığı yönünde.
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)