AHMET BİN ALİ ÇEŞMESİ: Sarıyer’de Kestane Suyu yakınlarında bulunuyordu. Çeşmenin kitabesinde “Çıktı üçler himmetiyle Vasfiya Tarih-i tam/İtdi Ahmet bin Ali bu mevkide çeşme bina/İç bu nev ab-ızülali Sadrına versin şifa” yazıyordu. Bu çeşmeye “Ahmet Ağa Çeşmesi” “Kestane Çeşmesi” de deniliyordu. H.1269-M.1852’de yapılan çeşme, Hünkâr Suyu ve Kestane Suyu yokuşuna varmadan kayalıkların dibinde idi ama şimdi kalıntısı bile yok. Yol genişletme çalışmaları sırasında ortadan kaldırıldığı anlaşılmaktadır.
AHMET CELALETTİN PAŞA CAMİİ: Reşitpaşa Mahallesinde bulunan cami yeni inşa edilen camilerden olup, tarihi özelliği yoktur.
AHMET EFENDİ: Maden mahallesi muhtarı olarak görev yaptı.
AHMET EFENDİ: Büyükdere Mahallesinde muhtarlık yaptı.
AHMET KAMİLİ EFENDİ ÇEŞMESİ (MERMER ÇEŞME): Taşiskele Parkı içindedir. H.1228-M.1813’de Rumeli kazaskeri Ahmet Kamili Efendi tarafından yaptırılmıştır. Çeşme yapıldığında Camiin denize bakan sol köşesinde idi. Camiin bahçe duvarı yapılırken Taşiskele’ye kaydırıldı (1969). Sonraları rıhtım düzenlemesi yapılırken çeşme Taşiskele Parkının ortasına alınmıştır (1998), halen buradadır. Çeşme örneği az bulunan veya hiç örneği olmayan bir çeşmedir. Çeşme, kaide, yalak ve gövde olarak yekpare bir şekilde mermerden yapılmıştır. Çeşme Taşiskele Parkına taşınırken vinçle yerinden kaldırılmak istenmiş, bu sırada yalak kaideden kopmuştur. Bilahare yalağın bir yanı kırılmış ve kırık yerler onarılmış külah da kaybolmuş, aslına uygun olmayan bir külah konulmuştur. Çeşme yapıldığı tarihten 1998 yılına kadar vakıf memba suyu ile beslenirken, bir süre su akışı durdurulmuş, 2006’dan bu yana Ayazma, Yerli su ve Aralık suyu birikiminden akış almaktadır. Kitabesinde şöyle yazmaktadır: “Sahib-ül hayrat vel-hasenat imam-ı evvel-i Hazret-i Şehriyari ve Sadr-ı/Rumelili Elhac Hafız Ahmet Kamili Efendi işbu çeşme-i/Latif ile iskeleyi müceddeden bina eylemiştir”(Sene: 1228).
AHMET ŞEMSETTİN EFENDİ ÇEŞMESİ: İstinye çarşı girişinde Boğaziçi sahil yolu (Emirgan Caddesi) ile İstinye Caddesinin birleştiği köşede ve çınar ağaçlarının bulunduğu küçük parkın içindedir (H.1181-M.1767). Çeşme dört cepheli ve hazneli meydan çeşmesidir. Sade olan cepheleri orijinal halinden pek bir şey kaybetmemiştir. Ahşap olan çatısı çok önce yerine betonarme çatı yapılmıştır. Çeşme cephelerinde dört kitabe vardır. Bu kitabelerin birinde çeşmenin 1181 (1767)’de Ahmet Şemsettin Efendi isimli bir kişi tarafından yaptırıldığı, bir diğerinde ise 1341 (1926)’de (İslâmiyeti kabul eden ve Trandil Şem-i Nur Hanım tarafından suyollarının onarıldığı yazılıdır. Çeşmenin ayna taşı mermerdir. Suyu kaynak Başlısuyudur. Çeşmenin akarı vardır. Kitabesinde şöyle yazmaktadır: “Sahib-ül hayrat Kürkçübaşı Ahmet Şemsettin Efendi vesekahüm Rabbühüm şeraben tahura ve cealna minel mai külle şey’in hayy sahib-ül hayrat kokana Trandil Şem-i Nur Hanım”.
AHMET TURGUTLU KOSTARİKA PARKI: Çayırbaşı’ndadır. 2.228,51 m²lik bir alan üzerindedir. 986,63 m²lik yeşil alanı, 135,50 m²lik çocuk oyun alanı, 336,00 m²’lik spor parkı bulunmaktadır.
AHMET VEFİK PAŞA KÖŞKÜ: Sadrazam Ahmet Vefik Paşa (1823-1891) tarafından Rumelihisarı’nda yaptırılan köşkün yerinde şimdi Boğaziçi Üniversitesine ait binalar bulunmaktadır. Köşkten eser kalmamıştır.
AKGÜN KOLEJİ: Boyacıköy’de Matbaacı İsmail Akgün tarafından açıldı. Uzun bir süre hizmet verdikten sonra, Emniyet teşkilatına devredilerek Polis Moral Eğitim Merkezi yapıldı (Bkz: Polis Eğt. Mrk.)
ALAY KÖŞKÜ: Emirgan’dan İstinye’ye giderken Tokmakburnu mevkiinde bulunan Alay Köşkü, çok eski bir tarihi eser olmamasına rağmen sahibi Ulusal Kurtuluş Savaşı Komutanlarından Org. Fahrettin Altay olması nedeni ile önem kazandı. Bu köşk bir süre Billur Köşk Gazinosu olarak da kullanıldı.
ALİ ALKANAT ÇOK PROGRAMLI LİSESİ: Uskumruköy’ün batı tarafındaki tepe üzerine hayırseverlerden Ali Alkanat tarafından yaptırıldı. Okula yaptıranın adı verildi. Okulda çok programlı eğitim hizmeti verilmektedir.
ALİ BABA RESTAURANT: Kireçburnu’ndaki ilk restaurant olup ve deniz sahilinde yer almaktadır. Boğaziçi’nin çok ünlü restaurantlarından biridir.
ALİ BABA SUYU: Büyükdere’nin üst kısımlarından çıkan ve sertlik dereci 2 olan çok mükemmel bir memba suyudur.
ALİ BEY ÇEŞMESİ: Büyükdere’de Çayırbaşı Caddesi üzerinde ve vapur İskelesi ile Fuat Paşa Oteli karşısındadır (H.1011-M.1602). Caddenin genişletilmesi sırasında 1943 yılında biraz geriye alınırken, her nedense eski şekli tamamen bozularak, yeniden yapılmıştır. Kitabesi arka tarafta yeniden yapılan bir çeşmenin üzerine nakledilerek bunun eski mimari ve tarihi değeri mahvolmuştur. Çeşme onarımlar ve yerinden daha geriye alınmasından sonra hakiki hüviyetini kaybetti. Mermer kitabede “BSİ Ali Baba Suyu” yazısı vardır. Çeşme sonraki yıllarda birkaç kez daha onarım gördü. 2002 yılı başlarında çeşme yeniden onarılmıştır. Çeşmeyi Ali Bey isimli bir şahıs yaptırdığından bu ismi almış olup, “İstanbul Çeşmeleri “ kitabında kaydedildiğe göre eski çeşmenin iki kıtalık kitabesinin tarih beyti şöyledir: “Didi icüp Sebati de tarih/ Ayn-i ab nümune-i kevser” (1011). Çeşmenin kendi kaynak suyu vardır.
ALİ İHSAN PAŞA YALISI: Rumelihisarı’nda Baltalimanı Caddesi üzerinde bulunan bu yalı 18.yy.ın ikinci yarısında yapılmış, 19.yy.da onarım görmüş ve tarihi özelliğini büyük oranda kaybetmiştir.
ALİ KETHÜDA CAMİİ: Sarıyer Merkez Mahallesindeki Ali Kethüda Camii 17.yy.da Sultan II. Mustafa (1695-1703) döneminde Sadrazam Kethüdası Ali Efendi tarafından yaptırıldı. Cami; 18.yy.da Sadrazam Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın Kethüdası Maktul Mehmet Ağa tarafından (1720/1721) onarılmış, onarım sırasında bir de minare ilave edilmiştir. Caminin kıble tarafı denizle beraberdi ve camiin altı kayıkhane idi. Zamanla denizin doldurulması sonucu camiin ön kısmı bahçe haline geldi. Cami pek çok onarım gördü. 1969’da yapılan büyük onarım sırasında kayıkhane olan alt kat yeniden tanzim edilerek ibadet edilebilecek yeni bir kat daha kazanıldı. Sarıyer Ali Kethüda Camii İstanbul’un en ışıklı camilerinden biridir. 44 penceresi bulunmaktadır. Ayrıca ana cadde tarafından sağır iki penceresi bulunmaktadır. Batı tarafındaki pencereler kapatılarak, dış kısımdan camiye, hanımlar için ibadet edilecek bir bölme yapılmıştır.
ALİ PERTEK CAMİİ: Rumelihisarı Rakım Efendi Çeşmesinin üst tarafındadır. Tarihi eserlerden biri olup 1640’da yapılmış, 1763’de onarım görmüştür. Bu camiye “Bey Camii” veya “Hamam Camii” de denilmektedir.
ALİ PERTEK SOKAK: Rumelihisar Mahallesi sokaklarından biridir. R. Hisar’daki Ali Pertek Camiini yaptıran kişi unutulmamış ve bir sokağa da “Ali Pertek Cami Sokak” ismi verilmiştir.
ALİ RIZA PAŞA YALISI: Yeniköy’de Daire Sokaktadır. 1876’da Fransız vatandaşı bir Musevi tarafından inşa edilmiştir. 1908 yılında Ali Rıza Paşa tarafından satın alındı. Vapur iskelesinin yanındadır. 1914/15 ve 1936 yıllarında Ali Rıza Paşa ve 1939, 1962 yıllarında kızı İclal hanım tarafından büyük onarım yaptırılmıştır. 1923’de Belediye Binası olarak kullanıldı.
ALİ ŞEN SERACILAR PARKI: Gümüşdere Mahallesindedir. 315,00 m²’lik bir alan üzerindedir, 25,58 m²’lik yeşil alanı ve 90,00 m²’lik çocuk oyun alanı vardır.
ALİ YILMAZ BALIKÇILAR PARKI: :Büyükdere Mahallesinde bulunmaktadır. Sahildeki eski parktır. Tamamen yeniden düzenlendi ve Ali Yılmaz ismi ile açıldı. 1.173,52 m²’lik bir alan üzerindedir. 167,00 m²’lik yeşil alanı, 101,40 m²’lik çocuk oyun alanı, 27,13 m²’lik bir tesisi bulunmaktadır.
ALMAN BÜYÜKELÇİLİĞİ YAZLIĞI: Tarabya Yeniköy Caddesi üzerinde ve koyun Güneybatı tarafındadır. Elçilik yazlık binalarının bulunduğu alanda eskiden Sultan II. Selim’in (1566-1574) emri ile Sadrazam Sokulu Mehmet Paşa tarafından bir kasır yapılmış ve “Servi Çimenzari” ismi verilmiştir. Sultan II. Abdülmecid (1839-1861) bu kasırda kalmasına rağmen kasır yıktırılmıştır. Sultan II. Abdülhamid (1876-1909) yıktırılan kasrın yerini Almanlara verince Almanlar bu alan üzerine Elçiliklerinin yazlık binalarını yapmışlardır. Binaların yanında küçük bir şapel ve mezarlık bulunmaktadır. Mezarlıkta Çanakkale ve II. Dünya Savaşında ölen Alman askerler için şehitlik var, Alman Mareşal Moltke’nin mezarı da buradadır.
ALMAN ŞEHİTLİĞİ: Almanya Büyükelçiliği Yazlık binalarının bahçesinde I. Dünya Savaşı ile II. Dünya Savaşında ölen Alman Subay ve askerleri için şehitlik yapılmıştır. Şehitlikte 265 Alman askeri gömülü bulunmaktadır. Alman Mareşal Goltz Paşa’da bu şehitlikte gömülüdür.
ALPASLAN İLKÖĞRETİM OKULU: Tarabya 51. İlkokul adıyla 1947/1948 ders yılında açılan okul 1961 ve 1981’de yeni ilavelerle büyütüldü. Okulun ismi de Alpaslan İlköğretim Okulu olarak değiştirildi.
ALTI NOKTA KÖRLER VAKFI: Reşit Paşa Altı Nokta Körler Vakfı mahalle içinde olup görme engellilere hizmet vermektedir.
ALTINKUM DZ. K. ÖZEL EĞT. MRK. TESİSLERİ: Rumelikavak Mahallesinde Altınkum ile Karataş mevkii arasındadır. Tesis askeriyeye ait olup, herkese açık değildir. Tesis içinde oteli, restaurantı, plajı ve piknik alanı bulunmaktadır. Halka açık değildir. Özel Eğitim Komutanlığı emrindedir.
ALTINKUM PLAJI: Rumelikavağı sınırları içindedir. Batı tarafında Elmaskum Plajı kuzeydoğu tarafından Altınkum Özel Eğitim Merkezi Komutanlığı lojmanları ve plajı var. Adliye Nazırı (Adalet Bakanı) Necmeddin Molla (Necmettin Kocataş) Fransa seyahati sırasında Manş kıyısında bir plaj görür. Adı “Sable d’or” dur. İsmin Türkçe karşılığı Altınkum’dur. Necmeddin Molla Türkiye’ye dönünce, yerini uygun gördüğü yerin plaj olarak açılmasını sağladı. Adını da Altınkum Plajı koydu. Aslında yeri adı antik çağ ve Bizanslar döneminde Chrysorrhoas idi. Bu kelimenin karşılığı da “Altınsu” idi. 1927’de plaj açıldı. Halkın plaja ilgi göstermesini temin için Şirket-i Hayriye tarafından buraya bir vapur iskelesi yapıldı. Plajın işletilmesi bir Rus’a verildi. 1929’da plaj kabinleri yapıldı. Altınkum Plajı değişiklikleri ile birlikte hala işlevini devam ettiriyor. Her yaz binlerce insan plaj ve tesislerinden yararlanmakta olup, giriş ücretlidir.
ALTINKUM VAPUR İSKELESİ: Boğaziçi’nin büyük doğal plajlarından biridir. Eski Adliye Nazırı Necmeddin Molla (Kocataş) tarafından teşvik edilerek açılan 1927 yılında açılan Plaja halkın ilgi göstermesi için vapur iskelesi yaptırıldı, sonra da Şirket-i Hayriye tarafından ücretsiz yolcu taşıyan yolcu gemileri tahsis edildi. II. Dünya Savaşı sırasında plaj kapatıldı ve iskelede yıkılıp gitti.
ALTINKUM YOLCU GEMİSİ: 74 baca No.lu veŞirket-i Hayriye İşletmesine ait bu gemi 1929’da İskoçya, Glasgow’da Fairfield Shipb. Cop. Tezgâhlarında yolcu vapuru olarak inşa edildi. 415 gros, 215 net tonluktu. Teknesi çelik saçtandı. Uzunluğu 46 metre, genişliği 7.6 metre, su kesimi 2.9 metre idi. Fairfeld Sb, yapımı 580 beygir gücünde, 2 adet tripil (3 silindirli) buhar makinesi vardı ve çift uskurluydu. 10 mil hız yapabilen bu gemi yazın 975, kışın 886 yolcu alabiliyordu. 1961’de yenilendi. 1984’de hizmet dışı bırakıldı.
ALTINTAŞ SUYU: Şifa Suyu mesiresinden Çırçır mesiresine giderken sağda ve kayalıklar arasından çıkan mükemmel bir suydu. Yol genişletme sırasında ortadan kaldırıldı.
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)