SARIYER ANSİKLOPEDİSİ-106

THEOTOKOS/PANAGİA MANASTIRI: Rumelikavağı’nın Mavramolos (Karataş) mevkiinde Hıristiyanlık döneminde Meryem Anaya sunulan Theotokos (Panagia) manastırı yapıldı. Burada Meryem Ana Kilisesinin günü olan 15 Ağustosta büyük panayır kurulurdu. Zamanla kilise yıkıldı. 1617’de iki hücrelik kısmı kaldı. Manastır ve kilise 1690’da yeniden yaptırıldı ise de Osmanlı yönetiminden izin alınmadan yaptırıldıkları için Damat Şehit Ali Paşa tarafından yıktırıldılar.

TINMAZ, Hüseyin (1942): Rumelikavaklı işadamı. Rumelikavak Spor Kulübü Üyesidir. Bu kulüpte uzun süre Yönetici ve bir dönem de Başkan olarak görev yaptı. Rumelikavak Güzelleştirme Derneği ve Sarıyer Spor Kulübü üyesidir.

TİMURCUOĞLU,  Nail U. (Trabzon, 1970): Kartal S.K. den transfer edildi ve 5 sezon (1997-2002) Sarıyer’de tescilli kaldı. Bu süre içinde 136 lig, 5 kupa, 2 turnuva olmak üzere 143 resmi ve 48 özel maçla birlikte toplam olarak 191 maçta oynadı. Lig maçlarında 65, kupa maçlarında 1, turnuva maçlarında 1 ve özel maçlarda 19 olmak üzere toplam olarak takımına 86 gol kazandırdı.

TİRYAKİOĞLU, Alp (İst. 1943): İşadamı. Üniversite öğrenimini tamamladıktan sonra sanayici olarak iş hayatına atıldı. Üyesi olduğu Sarıyer Spor kulübünde bir dönem (1990-1991) Yönetim Kurulu Üyesi olarak görev yaptı.

TODORİ, Aleksandros (1833-1906):  Türkiye’de ilk tıp okulunu kuran ve uzun yıllar rektörlüğünü yapan Stefanos (Kara) Todori’nin oğludur. Daha ziyade “Karatodori” olarak tanınır. Esas ismi Alekandros Todori’dir. “Kara” lakabı olup, ikinci ismi ile birleştirilmiş ve “Karkatodori” olarak kabul görmüştür. İstanbul’da doğdu ve Paris’te hukuk eğitimi aldı. Girit İhtilalinde (1866) Sadrazam Ali Paşa’nın mahiyetinde Girit’e giderek isyanın bastırılmasında en büyük amil oldu. Roma elçiliğine atandı (1874), Hariciye Müsteşarlığına getirildi (1876). Türk-Rus Savaşı sonrası Berlin Muahedesinde Türkiye’nin baş delegesi olarak görev yaptı (1878). Aynı yıl içinde Hariciye Bakanı oldu ve kendisine Paşa unvanı verildi. Büyük Nazır Hayrettin Paşa ile birlikte Türkiye’de liberal inkılâpların gerçekleşmesi için uğraş verdi. II. Abdülhamit tarafından çalışma ve yaptığı tavsiyeler uygun görülmeyince bakanlıktan istifaya mecbur oldu. Ama gözden çıkarılmadı ve Kıbrıs Genel Valiliğine tayin edildi. Serbestlik verilmesi önerisi kabul edilmeyince istifa itti. 1906’da İstanbul’da öldü. Yeniköy’deki kilise bahçesine gömüldü.

TODOROV, Nikolai (Baltchik, Bulgaristan, 1964): Bulgaristan’ın Sofya Leviski kulübünden transfer edildi ve bir sezon (1996-1997) tescilli kaldığı Sarıyer S.K. da 21 lig ve 2 kupa maçı olmak üzere 23 resmi ve ayrıca 7 özel maçla birlikte toplam olarak 30 maçta oynadı. Lig maçlarında takımına 3 gol kazandırdı. Lig sonunda ülkesine dönerek Sarıyer’den ayrıldı.

TOGAY, Erol (İst. 1950- 2012): Rumelihisar Spor Kulübünde futbola başladı. Buradan Vefa’ya, bu kulüpten de Altay’a transfer oldu. Altay’da çok başarılı grafik çizdi ve 1978 yılında Fenerbahçe’ye geçti. Defans oyuncusu olarak çok başarılı oldu ve 1 kez U- 21 ve 14 kez de A Milli takım formasını giydi. Bir süre antrenör ve teknik direktörlük olarak görev yaptı. 1991 yılında Guus Hiddink’in ayrılması üzerine bir süre Fenerbahçe teknik direktörlüğü yaptı ve hastalığı nedeniyle genç yaşta sahalardan uzaklaştı.

TOK, Mustafa (Tirebolu, 1956): İlk, orta ve lise öğrenimini Tirebolu’da tamamladı 1978’de Kocaeli Meslek Yüksek Okulu Makine, 1985’de de İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünden mezun oldu. 1988’de Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik ve Halkla İlişkiler Bölümünde master yaptı, 1995’de aynı okul ve bölümde doktora eğitimini tamamladı. 1979-2001 yılları arasında Petrol Ofisi A.Ş. nin çeşitli kademelerinde görev yaptı. 2001-2007 yılları arasında çeşitli akaryakıt dağıtım şirketlerinde Marmara Bölge müdürü olarak çalıştı. 2008 yerel seçimlerinde CHP’den Sarıyer Belediye meclisine üye seçildi. Bel. Bşk. Yardımcısı olarak görev yaptı.

TOKATLI, Fazıl(İst. 1953): Üniversite öğrenimini mühendis olarak tamamladı ve iş hayatına tekstil sanayici ve ihracatçısı olarak atıldı. Sarıyer Spor Kulübü’nde 1 dönem yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı. Fenerbahçe Spor Kulübü’nde de yönetim kurullarında görev aldı.

TOKMAKBURNU: İstinye’den Emirgan’a giderken denize çıkıntı veren buruna Tokmakburnu denilmektedir. Tokmakburnu İstinye koyunun son noktası ve Emirgan İstinye arasındaki sınırdır.

TOKMAKBURNU YALILARI: Tokmakburnu’nda Alay Köşkünden sonra İstinye’ye doğru sıralanan birkaç yalı daha var. Muhlis Erdener, Sevatini, Sadıklar ve Cavit Çağlar yalıları tarihi değilseler de göz alıcı yalılardır.

TOKMANOĞLU, Prof. Dr. Tahsin (Trb.1922): İlk ve Orta öğrenimini tamamladıktan sonra 1947 Haziranında İ.Ü.Orman Fakültesi’nden mezun olmuştur. 1955 yılında İ.Ü.Orman Fakültesi Orman İnşaatı, Geodezi ve Fotogrametri Anabilim Dalı’na Asistan olarak girmiş, 1967’de “Doçent” ve 1974 yılında da “Profesör” unvanlarını almıştır. 1989 yılında emekliye ayrılan hocamızın 13 kitabı ve 268 makalesi yayınlanmıştır. 

TOLUNGÜÇ, Soner (İskenderun, 1964): Zeytinburnuspor Kulübünden transfer edildi ve iki sezon (1991-1993) Sarıyer’de tescilli kaldı. Bu süre içinde 29 lig, 6 kupa ve 3 turnuva maçı olmak üzere 38 resmi ve ayrıca 13 özel maçla birlikte toplam olarak 51 maçta Sarıyer forması giydi. Lig maçlarında 3, turnuva maçlarında 1 ve özel maçlarda 2 olmak üzere takımına 6 gol kazandırdı. İkinci sezon (1992/93) ortasında Trabzonspor’a kiralandı. Sezon sonunda ise Galatasaray’a transfer ederek Sarıyer’den ayrıldı. Türk Futbol Federasyonu bünyesinde teknik eleman olarak görev yapmaktadır.

TOMAOĞLU ERLİN (Büyükdere, ……): Büyükdereli Ermeni asıllı ses sanatçısı. İlk, orta ve lise öğrenimini Ermeni okullarında yaptı. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Müzik Bölümünden mezun oldu. Klasik gitar eğitimi aldı İlk singılını  “Senden Sonra” 2011 yılında çıkardı. Türkçe, Ermenice, İngilizce, İtalyanca, Fransızca, İtalyanca, İbranice ve Rumca şarkılar söyleyen Erlin Tomaoğlu müzik öğretmenliği yapmakta ve Ermeni müziğini yaşatmak için uğraş vermektedir.    

TOMBA, Hamit(İstanbul, 1939-2017): Büyükderelidir. Sultan Selim İlkokulu ve Vefa Lisesinden mezun olduktan sonraiş hayatına atıldı. Kurduğu Butoni Denizcilik firması ile Armatör olarak Türk denizciliğine hizmet verdi.  Butoni Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı, Armatörler Kooperatifi Yöneticiliği, Armatörler Birliği Yöneticiliği ve Deniz Ticaret Odası Meclis Üyeliği gibi önemli görevlerde bulundu. Büyükdere Spor Kulübü’nde amatör, Galata Spor Kulübü’nde profesyonel olarak futbol oynadı. Üyesi bulunduğu kulüplerden Galata Spor Kulübü, Sarıyer Spor Kulübü (3 dönem) ve Kastamonuspor Kulüplerinde yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı. Sarıyer Spor Kulübün Divan Kurulu Üyesidir. Mesleki, sosyal ve kültürel amaçlı pek çok dernekte üyedir.

TOMBA, Niyazi (İst: 1973): Büyükderelidir. Kalamış İlkokulu, Galatasaray Lisesini okuduktan sonra Nothingam Trent Üniversitesi Southhampton İnstitüsü Denizcilik İşletme Mühendisliğinden mezun olarak işinin başına döndü. Tomba Tersane İşletmecilik ve Butoni Denizcilik Şirketi yöneticisi olup Deniz Ticaret Odası Meclis Üyesi, Armatörler Kooperatifi Üyeliği, Armatörler Birliği Üyeliği, CHP Sarıyer Belediye Meclis Üyeliği, Kastamonu İş Adamları Derneği (KASİAD) üyesidir. KASİAD’da yönetici olarak görev yaptı. 

TOMURCUK, Haşim Turan (İst. 1932) Sarıyer Belediyesinden emekli oldu. Serbest muhasebecilik yaptı. 1994-2009 yılları arasında üç dönem Yenimahalle Muhtarı olarak görev yaptı.

TOPAL, Sudi (İnebolu, 1949): Üniversite öğrenimini tamamladıktan sonra sanayici olarak iş hayatına atıldı. Çağlar Boya Fabrikasını kurdu. Uzun süre Türkiye Boks Federasyonu üyeliğinde bulundu. Sarıyer Spor Kulübü’nde 2 dönem yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı.

TOPBAŞI MEVKİİ: II. Dünya Savaşı sırasında Kısırkaya Köyü girişinde ve köybaşı denilen mevkide savunma amaçlı yapılan çakılı top korganının bulunduğu yere Topbaşı Mevkii deniliyor.

TOPÇAM CAMİİ: Tarabya’daki yeni yapılan camilerden biridir ve tarihi bir özelliğe sahip değildir.

TOPÇU, A. Rıza:  Rumelkavakta dört dönem muhtarlık yaptı.

TOPÇU KARAKOL SOKAK:  Büyükdere Mahallesi sokaklarından biridir.  Topçu Karakolu binası Büyükdere’nin üst kısımlarında ve yamaçtadır. Osmanlı devletinin son zamanlarında karakol olarak yaptırılan tarihi bir eserdir. Bu okul Cumhuriyetin ilk yılların Millet Mektebi, sonraları Karakol ve okul olarak da kullanıldı. Bu bina nedeni ile sokağa “Topçu Karakol Sokak” adı verildi.

TOPÇU, Mehmet Ali (Sarıyer, 1955): Rumelikavaklı işadamı. “Şah Mehmet” olarak tanınır. Rumelikavak Spor Kulübünde yöneticilik va ayrıca bir dönem kulüp başkanı olarak görev yaptı. Sarıyer Spor Kulübü üyesidir.

TOPÇU, Osman: Zekeriyaköy’lüdür. Askeri Yönetim tarafından muhtarlığa getirildi ve 1960-1964 yılları arasında görev yaptı.

TOPÇU, Yusuf (Sürmene (1923-1964: Lise öğrenimini tamamladıktan sonra bir süre üniversiteye gittiyse de tamamlayamadı. Askerliğini yedek subay olarak yaptı. Büyükdere Spor Kulübünün kurulması çalışmalarına katıldı. Üyesi olduğu Sarıyer Spor kulübünde bir dönem (1957-1958) Yönetim Kurulu üyesi olarak görev yaptı.

TOPÇUOĞLU YALISI: Büyükdere, Çayırbaşı Caddesi üzerinde olup deniz cephelidir. Yalının sahiplerinin soyadı ile anılmaktadır. Yalı 1990’lı yıllarda sahip değiştirdiği gibi büyük onarım gördü ve eskisine sadık kalınarak yenilendi.  

TOPÇUOĞLU YALISI: Garipçeköyü deniz sahilinde bulunan bu yalı 19.yy. sonları veya 20.yy. başlarında yapıldı. Köyün en önemli ahşap binası ve tarihi eserlerinden biridir. Topçuoğlu ailesinin mülkiyetinde olan yalı el değiştirdi ve Kamburoğlu ailesine geçti.

TOPHANE MÜŞİRİ M. ZEKİ PAŞA(1849-1914): Harbiye’yi Erkan-ı Harp Yüzbaşısı olarak 1872’de tamamladı. Saray yaveri oldu. 1882’de Livalığa yükseldi ve Askeri Okullar Nazırı oldu. Tophane Müşirliği de yapan Zeki Paşanın II. Meşrutiyetle rütbesi geri alındı. Aynı zamanda yazar olman Tophane Müşiri M. Zeki Paşa’nın yayımlanmış eserleri var.

TOPHANE MÜŞİRİ ZEKİ PAŞA YALISI:  Sadece Rumelihisarı’nın ve İstanbul’un değil Türkiye’nin en önemli tarihi eser yalılarından biridir. İkinci Boğaz Köprüsü (Fatih Sultan Mehmet Köprüsü) ayağı altındaki bu yalı 19.yy. sonlarında (1889) yaptırılmış, şato tipli örnek bir yapıdır. Yalı beş katlı olup yalıda 23 oda ve 8 banyo bulunuyor. Toplam 2 bin 489 metrekare kapalı olan yalının 110 metrelik rıhtımı ve 4 bin metre karelik bahçesi var. Yalı Fransız mimar Alexander Vallaurny tarafından yapılmıştır. Tophane Müşiri Zeki Paşa bu yalının inşası nedeni ile mali zorluklar karşılaşmış, yalıyı borç harç bitirmiş ama ömrünün son yıllarını yokluk içerisinde geçirmiştir. Tophane Müşiri Zeki Paşa’nın damadı Sultan Vahdettin dönemi bakanlarından Ali Kemal burada yaşamıştır. Ali Kemal İngiltere’nin başbakanlarından Boris Johnson’un dedesidir. Bu tarihi önemi büyük yalı 550 milyon fiyatla satışa sunulmuştur. Bu durumu ile bu Tophane Müşiri Zeki Paşa Yalısı dünyanın en pahalı 10 evinden biridir.

TOPRAKİŞ, Cavit(Bursa, 1934): İş hayatına Tekel Kibrit Fabrikasında başladı. Bu fabrikada uzun süre sendika işçi temsilciliği yaptı. Futbol Büyükdere Spor Kulübü’nde başladı ve bu kulüpte futbolu bıraktı. Antrenörlük kurslarını tamamladı. Sarıyer Spor Kulübü Alt yapısında ve değişik kulüplerde antrenör olarak çalıştı. Tekel Kibrit Fabrikasından emekli olduktan sonra Sarıyer Spor Kulübü sekreteryasında görev aldı, kulüp müdürü olarak çalıştı. Sarıyer Spor Kulübü Divan Kurulu üyesidir.