BÜYÜKDERE KÖRFEZİ: İstanbul Boğazı’nın en büyük körfezi, dolaysıyla da limanıdır. Körfez; Kireçburnu önünden başlar, Kefeliköy, Çayırbaşı, Büyükdere’yi takiben Mesarburnu’na kadar büyük bir bölgeyi kaplar. Megararılar döneminde burada Saros adına yaptırdıkları adak yeri nedeni ile bu körfeze Saros Körfezi de deniliyordu.
BÜYÜKDERE LATİN MEZARLIĞI: Çayırbaşı’nda Bahçeköy Caddesi üzerinde ve Tekel Kibrit Fabrikası yanındadır. Mezarlıkta gömü yapılmamaktadır. Yan yana üç mezar Rum, Ermeni ve Latin mezarlıklarıdır. Mezarlıkta tarihi mezar taşları buLunmaktadır.
BÜYÜKDERE MAHALLESİ: Boğaziçi’nin en eski yerleşim bölgelerinden biridir. Sarıyer (Merkez), Çayırbaşı, Kocataş ve Kazım Karabekir mahallelerinden sınır alır. İlçenin en büyük mahallelerinden olmasına karşın 1954 Çayırbaşı ve 1987’de Kocataş mahalleleri ayrılarak muhtarlık oldular. Büyükdere mahallesi ismini Belgrad Ormanlarından çıkan ve Çayırbaşı’ndan denize ulaşan Büyükdere’den almıştır. Büyükdere’nin antik çağdaki isminin Bathykolpos olması, su sözcüğün de “Derin körfez”, “Büyük koy” “Derin vadi” ve “Büyükdere“; Bizanslar döneminde Vathys, Kolpos ve Kalos Agnos da deniliyordu. Bu sözcükler “Derin körfez”, “Güzel ülke” ve “Güzel çayır” anlamlarını vermesi semte Büyükdere isminin verilmesindeki isabeti gösterir. (Bkz: Büyükdere). Büyükdere mahallesinin nüfusu 1997 sayımına göre 9,592 dir.
BÜYÜKDERE MANASTIRLARI: Vaftizci John, Aziz Theodoros ve Patrik Taraisos’a adanan manastırlar Büyükdere körfezinin çevrelediği Çayırbaşı ve Büyükdere’nin iç kısımlarında bulunuyordu ama her hangi bir kalıntı mevcut değil.
BÜYÜKDERE MEHMET İLKÖĞRETİM OKULU: Büyükdere İlkokulu 1922’de Kara Mehmet Kethüda Camiinde Millet Okulu adıyla açıldı. Okul 1924’de Gözetleme Kulesi denilen Topçu Karakoluna, 1953’de Çayırbaşı Caddesi üzerindeki yeni binasına taşındı. 1969’de okula yeni derslikler ilave edildi okulun adı da Mehmet İpgin İlköğretim Okulu olarak değiştirildi.
BÜYÜKDERE MEYVE ISLAH ENSTİTÜSÜ: Çayırbaşı’nda, Büyükdere Fidanlığı içinde kurulan bu enstitü ziraat teknisyeni yetiştiriyordu. Özelleştirme sırasında enstitü kapatılınca ziraat teknisyeni yetiştirilmesi olayı da sona erdi.
BÜYÜKDERE MUHTAR HİKMET BAYRAK PARKI: Büyükdere’de Mühendis Şevket Sokaktati park yeniden elden geçirilerek tanzim edilerek ve Büyükdere çok uzun yıllar muhtarlık yapan Hikmet Bayrak adına hizmete açıldı. Çocuklar için oyun grubu, yetişkinler içinde spor yapacak alanı mevcuttur. Park 639 m²’dir. Bunun 225 m² su metrekare yeşil alan, 174 m² dinlenme ve yürüyüş alanı, 159 m² oyun alıanı ve 80 m² fitness alanı var.
BÜYÜKDERE OTELLERİ: Büyükdere, ilçenin oteli en bol olan semtiydi. Vapur iskelesinden İspanya Büyükelçiliği yazlık binasının karşısına kadar olan ve yan yana bulunan binaların üst katları otel, alt katları ise içkili gazino olarak uzun yıllar faaliyette bulundular. La Piyer, Üviner, Proplees, Paris, Ambasador, Astorya, Bristol ve Mardiros bu otellerden sadece bir kaçıdır.
BÜYÜKDERE RUM MEZARLIĞI: Bahçeköy Caddesi üzerinde ve Tekel Kibrit Fabrikası yanındadır. Uzun zamandan beri gömü yapılmamaktadır. Ermeni, Rum ve Latin mezarlıkları yan yanadır. Tarihi mezar taşları vardır.
BÜYÜKDERE SİNEMASI: Büyükdere’de eski kaymakamlık binasının bulunduğu şimdiki Çelik Gülersoy Parkı olarak kullanılan alanda bulunuyordu. Sinema 1958 yılında açılmış, 1966 yılında kapatılmıştı. Sahibi Büyükdereli Sinemacı Osman Bey’di.
BÜYÜKDERE TOPÇU KARAKOLU: Büyükdere’deki Topçu Karakolu binası 19.yy.ın son yarısı ile 20.yy. başlarında yapılan karakol binalarından biridir. Bu bina karakol olarak kullanıldığı gibi, gözetleme kulesi, jandarma karakolu ve ilkokul olarak da kullanıldı.
BÜYÜKDERE VAPUR İSKELESİ: İskele Büyükdere Cami-i Kebiri’nin önündeki kayıkhane iskelesine bir takım eklemeler yapılarak meydana getirildi.1908’de bu iskele yıktırılarak yerine, dibe çakılan kazıklar üzerine yeni bir iskele inşa edildi. Bu iskelede kadınlara ayrılmış geniş bir oda vardı. 1911’de satın alınan bir alan üzerinde Şirket-i Hayriye tarafından iki katlı yeni bir iskele binası inşa edildi. İki katlı iskele binasın salonlar bulunuyordu. İskele işlevi itibariyle aynı bir ticaret merkezi gibiydi. Büyükdere İskelesi Sarıyer’in tarihi eserlerinden biri olup kenar süslemeleri, heykelleri ile dikkat çeker. Büyük bir pasaj hüviyetinde olan iskelenin iç kısmında; Pastane, kahvehane, noter, terzi, gümrük müdürlüğü, dernek merkezi, lokalleri ve gişe; biletçi, çımacı ve memur odaları ile yolcular için büyük bekleme salonu vardı. Üst katın üstü düz ve kullanışlı bir büyük teras olduğu için burada nişan, düğün, tiyatro etkinlikleri de yapılabiliyordu. Cumhuriyet’in ilk yıllarında üst katı Sarıyer Gençler Cemiyeti’nin kültürel çalışmalarının yapıldığı yerdi. Kazıklı yolun yapılması üzerine İskele eski özelliğini kaybetti. 1989 yılında kazıklı yol üzerine yapılan yeni iskele nedeni ile tarihi Büyükdere iskelesi terk edildi. Viran halde iken özel teşebbüse verildi/kiralandı. Tamamen yenilendi. Ticari amaçlı olarak kullanılmaktadır.
BÜYÜKDERE YOLCU GEMİSİ: Şirket-i Hayriyeİşletmesi tarafından 1864’de İngiltere’de West Cowes, John White tezgâhlarında, gövdesi ahşap, yandan çarklı yolcu gemisi olarak inşa edildi. 170 gros tonluk, uzunluğu 42,6 metre, genişliği 4.4 metre, su kesimi 2.3 metre idi. J. Penn&Son yapımı 80 beygir gücünde 2 silindirli compound buhar makinesi vardı. 1860’da hizmete girdi, 1899’da hizmet dışı bırakıldı. Baca Nosu 14 idi.
BÜYÜKDURMUŞ, Arif (İst. 1960): Sarıyer altyapısından yetişti. Profesyonel kadroya alındı (1981-1989). 31 Lig, 51 Amatör Lig, 10 Ümit Takımlar Ligi, 5 Kupa ve 3 Turnuva olmak üzere 100 resmi maç oynadı. 33 özel maçla birlikte toplam 133 maçta yer aldı. Takımına 3 gol kazandırdı.
BÜYÜKDURMUŞ İlker (Sarıyer, 1951): Tarabya Spor Kulübünden transfer edildi ve üç dönem (1968-1981) tescilli kaldı. Hem amatör takımda ve hem de profesyonel takımda oynadı. Futbola başlamadan yıllarca Voleybol takımında kaptan olarak yer aldı. 2 Lig, 17 Amatör Lig ve 5 özel maçla birlikte toplam 24 maçta oynadı ve 30 gol yedi. En yüksek Antrenör ve Teknik Direktör lisansına sahip olup Lise Edebiyat öğretmenliğinden emeklidir. Sarıyer Spor Kulübü, 1940 Sarıyerli Sporcular derneği, Sarıyer Lisesi Mezunları Derneği ve Sarıyerliler Derneği gibi pek çok sportif, sosyal ve kültürel amaçlı dernekte üye olup. Sarıyer Lisesi Mezunları Derneği Başkanlığı görevinde bulundu. Amatör tiyatrolarda oynadı, klasik Türk Müziği korolarında yer almaktadır.
BÜYÜKDURMUŞ, Sezai (Sarıyer, 1954): İlk ve orta eğitimini Trabzon’da yaptı. İstanbul Yıldız Teknik Üniversitesi İnşaat Fakültesinden İnşaat Mühendisi olarak mezun oldu. Müteahhit olarak hizmet yapmaktadır. 1994-1999 ve 1999-2004 olmak üzere iki dönem Sarıyer Belediye Meclis Üyesi, son dönemde aynı zamanda Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi olarak görev yaptı. Sarıyer Spor Kulübü, Trabzonspor Kulübü, 1940 Sarıyerli Sporcular derneği, Türkiye Futbol Adamları Derneği gibi pek çok sportif ve sosyal amaçlı derneğe üye olup, Sarıyer Spor Kulübünde 7 dönem Yönetim Kurulu Üyesi (Asbaşkan) olarak görev yaptı. Sarıyer S. K. Divan Kurulu üyesidir.
BÜYÜKDURMUŞ, Yeter (Rumelikavak, 1962): Dernekçi, siyasetçi. İlköğrenimini Rumelikavak İlkokulunda, Orta ve Lise öğrenimini Sarıyer’de tamamladı ve PTT de memuriyet hayatına atıldı. Tahtakale ve Sarıyer PTT şubelerinde 26 yıl görev yaptıktan sonra emekli oldu. Emekliliğini takiben CHP saflarında siyasete atıldı. Sarıyer ilçe teşkilatında 7 dönem İlçe Yönetim Kurulu sekreteri olarak görev yaptıktan sonra Canan Kaftancıoğlu’nun listesinden İstanbul İl Yönetim Kuruluna seçildi ve İstanbul 2. Bölgeden Sorumlu Başkan Yardımcılığı ile görevlendirildi. 31 Mart seçimlerinde İstanbul’da seçimin kazanılmasındaki çalışmaları nedeni ile “CHP kadrosunun en yüce değer verenlerden biri” olarak ödüllendirildi. Siyasi çalışmaları dışında sosyal hayatın içine de bulunuyor. Sarıyer Lisesi Mezunları Derneği, Atatürkçü Düşünce Derneği Sarıyer Şubesi (ADD) ve Sarıyerliler Derneği (SA-DER) üyesi olup Sarıyerliler Derneğinde yönetim kurulu üyesi olarak görev yaptı,
BÜYÜKLİMAN: Rumelikavağı, Karataş plajı ile Çalıburnu arasında büyük bir plajdır. Plajın üst kısımları ağaçlık hatta ormanlıktır. Deniz sahilinin Çalıburnu tarafı ise kayalıktır. Sahili kum ve sığlıktır. Suyu temiz kayalık tarafı sıcak, Karataş yani batı tarafı ise serindir. Plaja giriş ücretsiz olduğu için ve suyunun da temiz olması bakımından çok ilgi gören bir plajdır. Büyükliman eskiden Mavramolos’a bağlı idi ve Efes Limanı olarak olarak biliniyordu. Eski tarihlerde burada büyük bir yerleşim bölgesi olduğu, hala ayakta olan tarihi binalardan anlaşılmaktadır. Binaların bulunduğu alan askeri bölge içindedir. Osmanlılar döneminde Cezayirli Gazi Hasan Paşa’nın (1715-1790) Kaptan-ı Derya olduğu dönemde Büyükliman’da büyük bir tersane olduğu, deniz kenarındaki çeşmenin kitabesinden anlaşılmaktadır.
BÜYÜKLİMAN DALYANI: Büyükliman’da kurulan Boğaziçi’nin büyük dalyanlarından biriydi. Ancak epey bir zamandan beri kurulmamaktadır.
BÜYÜKLİMAN KALESİ: Eski dönemdeki adı ile “Liman-ı Kebir” olan Büyükliman Rumelikavağı ile Garipçe arasındadır. Bu alana eski dönemlerde Mavramoloz da deniliyordu. Büyükliman Kalesi Çit tabyasının kuzey tarafında Karataşaltı denilen bir noktadadır. Bu kalenin 1785’de Lafitte – Clave ve Monnior tarafından batarya olarak inşa edildiği bilgisi var. Bir ifadeye göre 1806 yılında bataryanın genişletilerek kale haline getirildiğidir. Kalenin 1838 yılındaki planına göre 21 top mazgalı yeri olduğu görülüyor. Kalenin bu planına göre kale içinde cami, cephane, ambar, gözcü ve sancak kulesi bulunduğu anlaşılmaktadır.
CAHAR DUDAYEV PARKI: İstinye Mahallesindedir. 910,00 m²lik bir alanı kapsar, 210,00 m²’lik yeşil alanı, 115,00 m²’lik çocuk oyun parkı ve 120,99 m²’lik spor alanı bulunmaktadır.
CAHİDE SONKU PARKI: Poligon Mahallesindedir. 1.047,26 m²lik bir alanı kapsamakta olup, 839,14 m² yeşil alanı, 112,90 m² çocuk oyun alanı bulunmaktadır.
CAMİ ARKASI SOKAK: 17.yy.da Sadrazam Kethüdası Ali Efendi tarafından yaptırılan Sarıyer Merkez camii, yaptıranın adı ile “Ali Kethüda Camii” olarak anılı. Cami 1820’de Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın kethüdası Maktul Mehmet Ağa tarafından onarılmış ve bir de minare eklenmiştir. Camii denizle
beraberdi, zamanla sahil kısmı dolmuş ve yol halini alınca da meydana gelen sokak “Cami Arkası sokak” olarak isimlendirilmiştir.
CAMİ ÇEŞMESİ: Emirgan camii avlusundadır. Hangi tarihte kim tarafından yapıldığı bilinmemektedir.
CAMİ ÇEŞMESİ: Garipçe Camiinin tam karşısında camiye ait bahçe içindedir. Köylüler tarafından yaptırılmıştır.
CAMİ KARŞISI PARK: Reşitpaşa Mahallesindedir, 1.923,00 m²lik bir alanı kapsar.610,00 m²lik yeşil alanı, 138,00 m²lik çocuk oyun parkı bulunmaktadır.
YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)