Son Dakika Haberler
“width=“1293

ANADOLU MÜDAFAA-İ HUKUK CEMİYETİNE İĞNE ADALI HAYDAR BEY!

ANADOLU MÜDAFAA-İ HUKUK CEMİYETİNE  İĞNE ADALI HAYDAR BEY!
Okunma : 4.980 views Yorum Yap

İğne Adalı Haydar Bey (Doğ) 1881 yılında Gönen’de doğdu. Genç yaşta Trakya’ya giderek İğne Ada kasabasına yerleşti. Bu nedenle de “İğne Adalı” Haydar Bey olarak tanındı, isim yaptı.

Birinci Balkan Savaşı yenilgisini gördü. Bu savaşta Bulgar Orduları Çatalca’ya kadar ilerlediler ve Trakya’yı işgal ettiler. Alınan yenilgi Osmanlı Ordusunda görevli komutanların anlaşmazlıkları sonucu meydana gelmişti. Ordunun acilen hazırlanarak tekrar savaşın başlatılması ile de İkinci Balkan Savaşına girilmiş oldu.. Bu kez başarılı mücadele verilerek Trakya Bulgar işgalinden kurtarılarak Edirne geri alındı. Edirne’nin geri alınması hükümetin ve halkın moralinin düzelmesine neden oldu. Ancak bu savaşların Trakya’da tahribatı ağır oldu. İğne Adalı Haydar Bey bütün bu olayların içinde bulundu. Halkın çektiği ıstırabı, Bulgar askerlerinin köylü üzerindeki ağır baskısına şahit oldu.

Haydar Bey Balkan Savaşlarından iki yıl sonra başlayan Birinci Dünya Savaşını da yaşadı. Bu savaşın masa başında kaybedilmesi ve İstanbul ile diğer pek çok bölgenin işgali Türkiye’nin değişik yerlerinde direniş örgütlerinin kurulmasına neden oldu.

Yenilgiyi kabullenemeyen İğne Adalı Haydar Bey’de bu direniş örgütlerinin içine girmekten geri kalmadı. Kendisi Trakyalı idi ve Trakyalı aydın insanlarla birlikte Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinin kuruluşunun gerçekleşmesinde ön ayak olanlardan oldu. Bu cemiyet bilahare Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti ile birleşti.

Milli Mücadele boyunca kelle koltukta mücadele edenlerden biri olarak tanındı. Sarıyer’de Yenimahalle’de ikametgâhı vardı. Mücadele boyunca ailesi Yenimahalle’de kaldı.

Sarıyer’de kurulan M.M. Örgütünde de görev yaptı. Maddi ve manevi yardımcı oldu. Silah ve cephane kaçırılması olaylarına yardımcı oldu.

İğne Adalı Haydar Bey, Sarıyer’deki hemen her cemiyetin ya kurucuları ya da üyeleri arasında bulunuyordu. Sarıyer Yoksulları Kalkındırma Derneğini 1932 kurmuştu ve bir numaralı üyesi olduğu gibi başkanlığını da üstlenmişti. Bu derneğin tüm masraflarını kendisi karşılıyordu. Ayrıca her yıl belli bir para cemiyete vermeyi de prensip edinmişti. Vasiyetinde bu derneğe her yıl 300 TL verilmesini istemişti. Bu para her yıl muntazam olarak ödendi. Fakat 1950/1960 yılları arasında Demokrat Partili görevliler tarafından cemiyet partizanca kullanıldığı için, Sarıyer Kaymakamlığında yönetim kuruluna el çektirildi ve bu görev Zihni Altaş başkanlığında bir heyete verildi (bu heyette ben de vardım). Ne yazık ki bu yararlı cemiyet yaşatılamadı. Sosyal güvencesi olmayan fakir hastaların ilaçları alınıyor, fakir öğrencilere giyecek ve kitap defter veriliyor; ramazan ayında fakir fukaraya iaşe yardımı yapılıyordu.

Derneğin bütçesi; bağışlar, aidat ve pazar tahtalarının kiralanması, deniz sahillerinden kum çıkarılması veya deniz sahilinde kum bulunan belirli alanların kiraya verilmesi, bir de köy malı olan iki üç arsanın kiraya verilerek elde edilen gelirlerden meydana geliyordu. İstanbul Belediyenin bu olanakları cemiyetten geri alması üzerine dernek bir kaç yıl içinde faaliyetine son vermek zorunda kaldı.

İğne Adalı Haydar Bey, Sarıyer Spor Kulübünün bir numaralı kurucusudur. Aynı zamanda kulüpte üç dönem (1950/51; 1951/52 ve 1952/53) başkan olarak görev yaptı.

Ağır başlılığı, saygınlığı ve yardımseverliği ile tüm Sarıyerlilerin sevdiği sayıldığı bir insan olan İğne Adalı Haydar Bey, yazın Sarıyer’de kışın ise Şişli’de otururdu.

Trakya’da, İğne Adada büyük arazileri olan İğne Adalı Haydar Bey ayrıca tüccardı. İstanbul’da ticarethanesi vardı. Zengin bir insan olarak tanınmasını yardımseverliği ile pekiştiren nadir kişilerdendi.

İğne Adalı Haydar Bey 1955 yılında hayata veda etti. Yaptıklarının unutulmaması için Yenimahalle’de iki sokaktan birine Haydar Efendi Sokağı, bir diğerine de Haydar Doğ Sokağı adı verildi.

İşte Sarıyerlilerin unutamayacağı insanlardan biri de İğne Adalı Haydar Bey’dir.

Sarıyer Times/ İbrahim Balcı

YORUMLAR (İLK YORUMU SİZ YAZIN)