SARIYER ANSİKLOPEDİSİ-53

İSTANBUL TENİS KULÜBÜ:  İstanbul/Maçka’da 1953 yılında Recep Bilginer, Eşref Şefik Atabey, Ümit Deniz, Ziya İnankur, Feridun Karacalar, Tiraye Bükey, Nejat Engintalay ve Reşit Kâtipoğlu tarafından kuruldu. Bilahare Sarıyer’deki Tesislere geldi. Derneğin 2 adet kapalı, 5 adet açık kort, yüzme havuzu ve fitness salonu bulunuyor. Dernekte bugüne kadar Neşet Eren, Baha Akel, Celal Küçük, Safiyettin Sakarya, Nezih Özoğul, Metin İhplikçi, Göksel Arsoy, Cemal İlker Tokcan ve Ahmet Aras başkan olarak görev yaptılar.

İSTANBUL ZİHİNSEL ENGELLİLER İÇİN EĞİTİM VE DAYANIŞMA VAKFI (İZEV) : Büyükdere’de Piyasa Caddesi üzerinde ve Sadberg Hanım Müzesi yanında ve üst yamaçta bulunan “Celepçiler Köşkü” nde faaliyet göstermektedir. Vakfın kuruluşu 1997’dir.

İSTANBULLU,  Prof. Dr. Turan (Trabzon, 1930-2005): Üniversite öğretim üyesi. İlk, orta ve lise öğrenimi aynı ilde yaptı ve 1951’de Trabzon Lisesinden mezun oldu. 1951-1952 ders yılında girdiği İ.Ü. Orman Fakültesini, askerlik görevini takiben, 1958 yılında bitirdi. 1958 de İ.Ü. Orman Fakültesi Ormancılık Politikası ve Amenajman Kürsüsü’ne asistan atandı. Ve 1965’de“Türkiye’de Devletten Başkasına Ait Ormanların İdare ve İşletilmesi Üzerinde Araştırmalar”  tezi ile “Ormancılık İlimleri Doktoru” Unvanı aldı. 1970’de “Türkiye’de Yakıt ve Özellikle Yakacak Odun Sorunu Üzerinde Araştırmalar” konulu tezi ile 1970’de “Üniversite Doçenti” unvanını aldı. 1979’da ise Üniversite Profesörü oldu ve1997’de emekli oldu. Asistanlığından emekli olana kadar Dekanlık ve Üniversite yönetiminin verdiği pek çok görevi yerine getirdi, komisyon ve jürilerde yer aldı. Yurtiçi ve yurtdışına konusu ile ilgili çalışmalar yaptı. 1) Devletten Başkasına Ait Ormanların İdare ve İşletilmeleri Üzerinde Araştırmalar. İst.1978, 2) Türkiye’de Yakıt ve Özellikle Yakacak Odun Problemi Üzerinde Araştırmalar İst.1978, 3. Türkiye’de Orman Rejimi. İs. 1979. 4) Türkiye’de Orman Ürünleri Endüstrisi, İst. 1979 (M. Özdönmez ile ) 5) Cumhuriyetimizin 50. Yılı Münasebetiyle Türkiye’de Ormancılık Öğretim ve Eğitiminin Gelişimi ile İ.Ü. Orman Fakültesi Kürsü Kuruluşları ve Çalışmaları. İst. 1973 ( B. Pamay, H. Çanakçıoğlu ve M Özdönmez ile), б) Ormancılık Politikası Ders Kitabı, İst. 1981 (M. Özdönmez ile), 7) Ormancılık Politikası. İst.1989 (M. Özdönmez ve A. Akesen ile), 8) Çevresel Değerlerin Korunması ve Çevre Sorunları ile Mücadele Bakımından Yasal Boşlukların Araştırılması, 1993 (M. Özdömez, A. Akesen ve A.Ekizoğlu ile. 9) Ormancılık Politikası, İst. 1996 (M. Özdömez,  A. Akesen ve A. Ekizoğlu ile) kitapları ve ayrıca pek çok bilimsel makalesi yayınlandı.

İSTİNYE DALYANLARI: İstinye koyunda, biri koya girişte sağda diğeri solda kurulan bu iki dalyan çok uzun yıllardan beri kurulmamaktadır.

İSTİNYE DENİZ HAMAMI: İstinye’de dolaysıyla Boğaziçi’nde ilk deniz hamamı açılan semtlerden biridir. 05.10.1877’de Vilayet-i Belediye Kanunu gereğince, halkın açıktan denize girmelerini önlemek amacı ile 1878’de açıldı. Bu hamam çok uzun yıllar kullanıldıktan sonra kapatıldı.

İSTİNYE DERESİ: İstinye sırtlarından çıkan ve İstinye koyuna akan ilçenin büyük derelerinde biriydi. Halen su akışı vardır. Yol yapım çalışmaları sırasında derenin üstü büyük oranda kapatılmıştır.

İSTİNYE DEVLET HASTANESİ: İstinye Devlet Hastanesi, İstinye’de ana cadde üzerinde olup 1952’de iki katlı binada sağlık ocağı olarak açıldı. 1970’de Devlet Hastanesine dönüştürüldü. 1967 ve 1968 yıllarında yapılan büyük onarımda yapılan ilavelerle yatak sayısı 100’e, 1979’da üçüncü binanın yapılışı ile de 200’e yükseldi. Sarıyer İlçesinin en büyük hastanesidir.

İSTİNYE HAMAMI: İstinye’de Neslişah Sultan Camii karşısında olup 1460’da Gazi Semiz Ali Paşa tarafından yaptırılarak vakfedildi. Aslında yan yana iki hamamdı, biri yıktırıldı. Bu hamama Neslişah Sultan Hamamı da denilmektedir. Hamama düşkünlerin ilgi göstermesi nedeniyle “Dilenciler” hamamı da denilmektedir.

İSTİNYE İTFAİYESİ: İtfaiye teşkilatı İstinye’de 1926’da İstanbul Belediyesi tarafından Deniz İtfaiyesi olarak kuruldu. 1960’a kadar hem denizde hem de karada görev yaptı. Deniz itfaiyesi 1970 yıllarda servisten kaldırıldı. Kara itfaiyesi devam ediyor. İtfaiye Teşkilatı İstinye Devlet Hastanesinin yanındaki yerindedir.

İSTİNYE KOYU: Karadeniz Boğazı’nın en mükemmel koyudur. İstinye koyuna  “Küçük Haliç” de denilmektedir. Koy her türlü rüzgâra karşı kapalı ve korumalıdır. Çok eski yıllarda kayda balıkçılık yapılırdı. Sonraları sanayi gelişti 1991 yılından bu yana ise yat limanı (Marina) olarak kullanılıyor.

İSTİNYE KÖRLER İLKOKULU: İstinye Körler Okulu uzun yıllar eğitim verdi. 1971/1972 öğretim yılında Recaizade Ekrem İlkokulunun eski binasında eğitime devam eden okul, 1986’da hayırsever Veysel Vardar’ın Kilyos’ta yaptırdığı yeni binaya taşınarak yatılı olarak eğitim vermeye başladı (Bkz: Veysel Vardar Engelliler Okulu).

İSTİNYE MAHALLESİ: İstinye, Sarıyer sahil şeridinde yer alan bir mahalledir. Emirgan, Yeniköy, Reşitpaşa, Darüşşafaka, Yavuz Sultan Selim, Çamlıtepe ve Poligon mahallelerinden sınır alır. İstinye’nin antik çağdaki ismi Leosthenion’du. Aynı dönemde Lassthenes ve Sosthenion adlarıyla da anılıyordu. Sosthenion, Helen dilindeki anlamı ile “Güvenli” ve Sthenion  “Yani güçlünün yeri, Athena’nın yeri” sözcüklerinden türetilmiş olup; “Güçlü tanrıca Athena’nın güvenli limanı, güvenli koyu” anlamındadır. Koyunun durulu dikkate alındığında İstinye’nin ismini güvenli koyu,güvenli liman oluşundan aldığı anlaşılmış olur. Bizans döneminde Stenos ve Stenia olan semtin adı zamanla İstinye’ye dönüştü. 1992 nüfus sayımına göre mahallenin nüfusu 15.242’dir.

İSTİNYE MEZARLIĞI: İstinye Dereiçi mevkiinde olan İstinye Mezarlığı yol yapım çalışmaları sırasında, ortasından yol geçirilmesi nedeniyle ikiye ayrıldı. Yeri olanlara gömü izni verilmektedir.

İSTİNYE S.S.K. DİSPANSERİ: İstinye S.S.K. Dispanseri 1970’de ana cadde üzerinde ve İstinye Devlet hastanesinin yanında kendi binasında açıldı. Uzun yıllar hizmet verdikten sonra kapatılarak onarıma alındı ve bir daha açılmadı.

İSTİNYE SAĞLIK BİRİMİ: Sarıyer Sağlık Grup Başkanlığına bağlı Sağlık Birimi İstinye’de Ana cadde üzerinde hizmet vermektedir.

İSTİNYE SPOR KULÜBÜ: İstinye’de 1979’da Mazlum Akdağ’ın Başkanlığında; Kazım Gençal, Erdal Berk, Fazlı Cevahiroğlu, Harun Ay, M. A. Uğur Çınar, Mehmet Uysallı, Necmeddin Dereli tarafından kuruldu. Futbol dalında faaliyetine devam etmektedir. İstanbul Amatör Liginde yer almaktadır.

İSTİNYE TERSANESİ: “Küçük Haliç” olarak da bilinen İstinye koyu, Osmanlılar döneminde Kaptan-ı Derya Cezayirli Gazi Hasan Paşa’nın isteği ve ısrarı ile tersane olarak kullanıldı. Modern tersane kurulması için ilk adım 1856’da atılmış ve koyun güney tarafındaki kıyısına ticaret gemileri için bakım-onarım ve gemi inşa tersanesi yapılmasına izin verildi. Tersane yapımı İtalyanlar üstlendi ve 1909’da başlayan çalışmalar Trablusgarp Savaşı nedeni ile durduruldu. Bilahare bir Fransız şirketi tersane yapım işini üstlendi ve Boğaziçi İstinye Havuz ve Destgahları Anonim Şirket-i adı ile bir şirket kurdular. Tersane 1912’de hizmete girdi. 1918’de Mondros Mütarekesi’nden sonra tersane İngilizler tarafından işgal edildi. Fakat tersine üzerine hakimiyet kuran Fransızlar 1928 yılına kadar tersaneyi çalıştırdılar. 1928’de tersane devlet tarafından satın alındı. Önce Deniz Banka, sonra Deniz İşletmesine, 1944’de de Devlet Deniz Yolları ve Limanlar Umum Müdürlüğüne bağlandı. İstinye tersanesinde üç havuz vardı. Biri 137,15 m uzunluğunda, 21,3 m genişliğinde; ikincisi 67,32 m uzunluğunda 29,4 m genişliğinde; üçüncüsü 152,1 m uzunluğunda ve 29,4 m genişliğinde idi. İkinci ve üçüncü havuzlar birleştirildiğinde 192,5 m uzunluğunda bir havuz elde ediliyordu. Uzun yıllar Türk ve Dünya denizciliğine hizmet veren İstinye Tersanesi Boğaziçi yasasının 12. maddesi uyarınca 26.08.1991’de kapatılarak alan Turizm Merkezi olarak ayrıldı. Tersane de İzmir’deki Alaybey tersanesine nakledildi.